Bijna een jaar na de uitzending van BOOS over het schandaal bij The Voice of Holland, ziet de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV) dat er op de werkvloer meer aandacht is voor grensoverschrijdend gedrag. Ook krijgen vertrouwenspersonen meer meldingen en praten medewerkers onderling er vaker over.
"Die ophef gaf weer wat we eigenlijk al langer roepen met een aantal mensen: het is een thema dat veel groter is dan altijd werd gedacht", zegt LVV-voorzitter Inge te Brake in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is een maatschappelijk thema dat we zullen moeten omarmen om er iets aan te kunnen doen."
Dit beeld is volgens de LVV terug te zien in een peiling die de vereniging hield op verzoek van het AD. Van de 2500 leden reageerden er 173, maar de resultaten geven volgens Te Brake een goed beeld. "Als er meer mensen hadden gereageerd, hadden we dezelfde uitkomst gekregen."
Veel pestgedrag
De helft van de vertrouwenspersonen geeft aan dat er sinds de ophef rond The Voice iets is veranderd op het werk. Volgens 89 procent van de ondervraagden kwam er afgelopen jaar meer bewustzijn op de werkvloer. De meeste van hen zeggen dat er vaker werd gepraat over grensoverschrijdend gedrag en dat mensen eerder op hun gedrag worden aangesproken.
Verder zegt 58 procent dat het aantal meldingen is toegenomen. Het grootste deel van de klachten ging over leidinggevenden. Dat dubbelt, zegt Te Brake. "Ze zijn verantwoordelijk om te zorgen voor een veilige werkplek en dat het gesprek gaat over het gedrag op de werkplek, maar zijn tegelijk een grote dadergroep. Bij hen moet meer bewustwording komen."
Bij ruim de helft van de meldingen ging het om intimidatie door leidinggevenden. "Dat gaat over het misbruik maken van macht", zegt de voorzitter. "Dat kan soms ook een pestsituatie zijn." Slechts 11 procent van de meldingen in de peiling ging over seksuele intimidatie. "Het overgrote deel gaat over pestgedrag, discriminatie, agressie en geweld en pas helemaal achteraan zien we het verhaal rondom seksuele intimidatie."
Tijd maken
De mensen die meewerkten aan de peiling zeggen dat bedrijven meer aandacht vroegen door gesprekken te voeren, externe vertrouwenspersonen aan te stellen en mails naar hun medewerkers te sturen. Maar zo'n mail van je baas gaat volgens Te Brake niet helpen. Een leidinggevende moet tijd maken om regelmatig met zijn of haar mensen in gesprek te gaan over dit thema, vindt ze.
"Je moet met elkaar praten over hoe je met elkaar omgaat. Dat gebeurt nu wel meer, maar het moet structureel aan de orde komen", zegt ze. "Het moet onderdeel worden van de normale, dagelijkse werkzaamheden."
Het ledenaantal van de LVV steeg afgelopen jaar van 2000 naar 2500. Ook ziet de vereniging dat bureaus dubbel zoveel vertrouwenspersonen opleiden. Verder ligt er al enige jaren een wet klaar over het verplichten van een vertrouwenspersoon, zegt Te Brake. "Daar wordt deze maand over gestemd, maar ik maak me er geen zorgen over of die wet erdoor komt. Dat heeft The Voice ook opgeleverd."
NPO-onderzoek
Na de uitzending van BOOS kwamen er meer misstanden naar boven. Zo schreef de Volkskrant eind vorig jaar over een angstcultuur bij De Wereld Draait Door.
De aankondiging van het NPO-onderzoek die hierop volgde leek ook voor veel mensen aanleiding te zijn geweest om een melding te doen. Het aantal meldingen dat Mores, het meldpunt ongewenste omgangsvormen voor de Nederlandse culturele en creatieve sector, ontving was ook een stuk hoger.
Naar aanleiding van het Volkskrant-artikel deed NOS Sport een oproep aan medewerkers om zich te melden indien er ervaringen van ongewenst gedrag zijn. Meerdere medewerkers gaven aan een ervaring met grensoverschrijdend gedrag te hebben gehad, vroeger of korter geleden. Daar wordt een inventarisatie van gemaakt.
Ook in andere sectoren steeg het aantal meldingen. Eerder deze week bleek dat het Centrum Veilige Sport Nederland afgelopen jaar ruim 1400 meldingen van grensoverschrijdend gedrag kreeg. De jaren ervoor schommelde het rond de 800 meldingen.